Әлмәт районында ел башыннан алып янгында 4 кеше һәлак булган

Эссе һава торышы башлану белән янгыннар һәм янгыннар саны арта. Чүп-чар яндыру, учаклар үрчетү, янгын куркынычсызлыгы таләпләрен үтәмәү аркасында килеп чыккан янгыннар саны аеруча арта. Әлмәт районы территориясендә урып-җыю компаниясе башланды, кырларда урып-җыю һәм терлек азыгы әзерләү техникасы эшли. Бөртекле культуралар өлгергән чорда һәм урып-җыю тәмамланганчы аеруча куркыныч тудыра. Икмәк массивларында янгыннар бик тиз үсә.

Икмәк массивларында һәм аны саклау һәм эшкәртү урыннарында янгыннарга юл куймас өчен авыл хуҗалыгы предприятиеләре һәм крестьян-фермер хуҗалыклары җитәкчеләренә, вазыйфаи затларына, шулай ук урып-җыю, саклау һәм эшкәртү чорында гражданнарга янгын куркынычсызлыгы таләпләрен үтәргә кирәк:

• Урып-җыю башланганчы анда катнашкан барлык кешеләр дә янгын куркынычсызлыгы чараларына өйрәтү узарга тиеш, ә урып-җыю агрегатлары һәм автомобильләр беренчел янгын сүндерү чаралары белән җиһазландырылырга тиеш (2 янгын сүндерү чарасы һәм 2 штык көрәге), төзек янгын сүндерү җайланмалары белән җиһазландырылырга һәм көйләнгән туклану, яндыру һәм майлау системалары булырга тиеш;
• Коры азык эскертләре һәм штабельләре  элемтә линияләренә кадәр 15 метрдан да ким булмаган арада, биналарга, корылмаларга һәм урман утыртмаларына кадәр, тимер юлларның сак зоналарына, автомобиль юлларының юл буе полосаларына һәм электр тапшыру линияләренең сак зоналарына кадәр 50 метрдан да ким булмаган арада урнашырга тиеш;
• Җыештырыла торган икмәк массивларына якын арада янгын чыккан очракта, янгын зонасы өчен сабан белән трактор әзерләргә кирәк;
• Урып-җыю кампаниясе чорында авыл хуҗалыгы предприятиеләрендә янгыннарны сүндерү өчен җайлаштырылган техниканың өстәмә кизү торуын оештырырга кирәк;
• камыл, урак калдыкларын яндыру һәм кырларда учаклар үрчетү рөхсәт ителми;
• Урып-җыю эшләренә бары тик җентекләп тикшерү узган техника гына рөхсәт ителергә мөмкин. Двигательнең эче чисталыкта һәм аны яндыруга китерә торган сәбәпләрне бетерү-янгын куркынычсызлыгының мөһим таләбе.
• Урып-җыю чорында двигательләр, битерлар, салам җыю җайланмалары радиаторлары, транспортерлар һәм җыючылар, шнеклар һәм башка төеннәр һәм урып-җыю агрегатлары һәм автомобильләренең детальләре, кирәк булган саен, тузаннан, салам һәм бөртектән ким дигәндә, ике тапкыр чистартылырга тиеш.
• Тәмәке тарту, ремонт һәм газ-эретеп ябыштыру эшләре җитештерү, паяль лампаларны һәм  ачык утның башка төрләрен икмәк массивларында куллану катгый тыела.
• Кыр шартларында автомобильләрне һәм технологик җиһазларны саклау һәм заправкага салу коры үләннән, ягулык-майлау материалларыннан һәм киңлектәге 4 метрдан да ким булмаган су белән сөрелгән полосадан чистартылган махсус мәйданчыкларда башкарыла,яисә 100 метр арада печән, салам, икмәк массивларыннан һәм корылмалардан 50 метрдан да ким булмаган мәйданда.
• Башак культуралары өлгерер алдыннан, аларның урман һәм торф массивларына, дала полосасына, автомобиль һәм тимер юлларга якын булган урыннарында икмәк басулары 4 метрдан да ким булмаган киңлектәге полоса белән чабылган һәм сөрелгән булырга тиеш. Бөртеклеләрне җыйганда иң элек 50 гектардан артык булмаган участокларга икмәк массивларын салырга кирәк.
• Участоклар арасында киңлеге 8 метрдан да ким булмаган прокослар ясала. Чабылган икмәкне прокостан кичекмәстән чистарталар. Чабулар уртасында 4 метрдан да ким булмаган киңлектәге пропашка ясала.

Басуларда, ашлыкны эшкәртү һәм саклау урыннарында янгын чыккан очракта:

1. Янгын турында 01, 101 телефоны аша хәбәр итәргә. 
2. Янгын сүндерү чараларын башкарырга кирәк.
3. Утны янгын массивы буенча таратуны чикләү өчен ут таралу тизлеген һәм җил юнәлешен исәпкә алып, сөрергә.
4. Янгын очкыны һәм салам бәйләмнәрен таратмаска;

 Киптерү, ашлыкны чистарту һәм саклау буенча технологик процесслар вакытында да янгын куркынычы зур. Янгыннарның иң еш сәбәбе-ашлык киптерү режимын үтәмәү. Бу кыйммәтле җиһазларны сафтан чыгаруга һәм бөтен механикалаштырылган комплексның юкка чыгуына китерә. Бөртекне киптерү һәм эшкәртү вакытында янгыннарны булдырмас өчен, җылытылган һаваның температурасын катгый күзәтеп торырга кирәк. Сыек ягулыкта киптерү агрегатлары эшләгәндә ягулыкның су үтмәвен, су сибелмәвен, ә чыгым сыешлыкларының янгынга каршы нормалар таләпләренә туры килүен күзәтеп торырга кирәк. Басуларда янгыннарның төп сәбәбе-кеше факторы. Техниканы кеше эшли, эшкә салкын карау, җитешсезлекләр аркасында ут күп кешеләрнең авыр хезмәт җимешләрен юкка чыгарырга мөмкин. Урып-җыю вакытында янгын куркынычсызлыгын тәэмин итү өчен җаваплылык хуҗалыклар җитәкчеләренә йөкләнгән. Бу таләпләрнең барысын да кабат искә төшерергә туры килә, югыйсә ут санаулы минутларда зур икмәк массивын колачларга һәм авыр хезмәт җимешләрен юкка чыгарырга мөмкин. Шуңа күрә ашлыкны югалту, янгынга каршы саклауга иң аз күләмдә игътибар бирә торган чаралар комплексына аерым игътибар бирелергә тиеш. Ә алда санап үтелгән чараларны үтәү уңышны югалтуларсыз җыеп алу, янгын белән бәйле проблемаларны булдырмый калу мөмкинлеге бирәчәк.

Кырда ут кабынса, мораль һәм матди югалтулар бик зур булачак, шуңа күрә уңышны саклап калу — игенчеләр өчен генә түгел, һәрберебез өчен дә иң беренче бурыч.

Равил Илтозар улы Хөсәенов, Россия МЧСның ТР буенча Баш идарәсе Әлмәт муниципаль районы буенча күзәтчелек эшчәнлеге һәм профилактика эшләре бүлеге башлыгы вазыйфаларын вакытлыча башкаручы